معرفی روستای خوسف و مروری بر تاریخ، جغرافیا و جمعیت شناسی روستا

معرفی روستای خوسف

_

خوسف در لغت نامه دهخدا:

خوسف: (اِخ) دهی است از دهستان کوهبنان بخش راور شهرستان کرمان، واقع در شمال باختری راور و خاور راه فرعی کوهبنان به یزد. راه آن مالرو است. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج ۸).

در منابع تاریخی از خوسف با این عناوین یاد شده است: جوسف، جسف، خسف، خسب و خسف؛ خسف به معنای زمین گود و خوسف به معنای پوشیده بودن (خسفه به معنای زمین ریگزار می‌باشد).

در کتاب‌های تاریخی متعددی نامی از خوسف (هر چند به صورت‌های مختلف) برده شده است.

حمدالله مستوفی کسی است که در سال ۷۴۰ هجری در کتاب نزهه القلوب نام کنونی خوسف را آورده است و درباره‌ی آن چنین می‌گوید: ((خوسف شهر کوچکی است و چند موضع توابع دارد و آب آن از رودخانه باشد و دیها را آباز کاریز باشد و در آنجا همه نوع انتفاعی حاصل آید)).

با توجه به توضیحاتی که در موردشهر خوسف بیرجند آورده شده است می توان گفت نام روستای خوسف از نام شهر خوسف در ۳۶ کیلومتری غرب بیرجند ((استان خراسان جنوبی)) گرفته شده است که می توان علت های متعددی برای آن ذکر کرد از قبیل گویش که گویش آنها شبیه گویش قسمتهای جنوبی استان خراسان می باشد و با گویش روستاییان اطراف خود بکلی فرق دارد؛ ویا به این علت که عمده مردم آن مانند مردمان شهر خوسف بیرجند از سادات بوده وحتی فامیلی آنان نیز به صورت مشابه یعنی رضوی می باشد، میتوان گفت این فرضیه صادق است که مردمانی از دیار خوسف بیرجند به هر دلیل و علتی کوچ کرده و در این مناطق ساکن شده اند که از جمله این مناطق بهاباد و خوسف می باشد و نام این آبادی را نام روستای خود (شهر خوسف کنونی) انتخاب کرده اند و این امکان وجود دارد که قدمت این روستا در حدود قدمت شهر خوسف بیرجند باشد ((از نظر تاریخی <خوسف> یکی از کهن‌ترین و قدیمی‌ترین شهرهای جنوب خراسان به شمار می‌رود پیشینه تاریخی خوسف به دوران قبل از اسلام می رسد))

 طبق شواهد مانند قبر های رو به سمت بیت المقدس (قبله اول مسلمین) قبرستان ابتدایی خوسف که متاسفانه امروز بدلیل جاده سازی تقریبا آثار این قبرستان محو شده است نشان دهنده ی پیشینه و قدمت تاریخی این روستا می باشد و بگفته ریش سفیدان و بزرگان قدمت این روستا به قبل از اسلام می رسد.

موقعیت جغرافیایی روستا

_

روستای خوسف در ۱۱۰ کیلومتری شهرستان بافق وهمچنین ۲۵ کیلومتری جنوب شرقی شهر بهاباد قرار گرفته است، این روستا در حدود طول جغرافیایی ۶ دقیقه و ۵۶ درجه و عرض جغرافیایی ۴۰ دقیقه و ۳۱ درجه و ارتفاع متوسط ۱۹۰۰ متر از سطح دریا قرار دارد.

جغرافیای طبیعی روستا

_

موقعیت طبیعی خوسف پایکوهی، با آب و هوای معتدل و خشک که دوکوه شرق وغرب آنرا احاطه کرده است.

خوسف در بین روستاهای دهستان سبزدشت تنها روستایی است که بر خلاف تمام روستاهای سبزدشت که روستاهای متمرکز می باشند، روستایی طولی می باشد (روستای طولی روستایی است که در امتداد یک محور (مانند رودخانه) کشیده میشود) با این توضیح که علت طولی بودن آنرا میتوان قنات و صحراهای (مزارع) آن دانست که قنات آن ازشمال غربی تا جنوب غربی روستا کشیده شده است.

این قریه دارای دو صحرا (مزرعه)، صحرای بالا و صحرای پایین می باشد؛ و نکته دیگر اینکه این روستا دارای دو بخش می باشد که بخش ابتدایی آن حدودا ۱۰۰ متربالاتر از بخش انتهایی آن می باشد که این بخش ها بین اهالی روستا به محله ی بالا و محله ی پایین معروف می‌باشند و همچنین اختلاف دما در این دو بخش بطور محسوسی قابل لمس است (بخش بالایی سردتر از بخش پایینی می باشد) با این توضیح که بخش پایینی (محله پایین) را می توان متمرکزتر خواند.

اقلیم و آب و هوای خوسف

_

خوسف دارای اقلیم مناطق معتدل با ویژگی‌های خاص است. از جمله این ویژگی‌ها تابستانهای نسبتا گرم (۲۰-۳۰درجه) و زمستان های نسبتا سرد می‌باشد. نوسان درجه حرارت در زمستان در شب و روز نسبتا زیاد نیستبخش اعظم بارندگی در زمستان رخ می دهد و پس از آن بارندگی های بهاره و سپس پائیز و بارندگی‌های تابستانه بسیار تا بسیار ناچیز است.