برای بسیاری از ما و شاید پدران ما دانستن اینکه روزی روزگاری در خوسف مکانی به نام “تپه شه نعمت الله” وجود داشت جای تعجب دارد. از آن جهت که این مکان جند دهه قبل از احترام زیادی بین مردم خوسف برخوردار بود و هم اکنون اثر و آثاری از آن وجود ندارد.
اگر بخواهیم به وجه تسمیه این تپه نگاهی بیندازیم چند موضوع را باید در نظر داشته باشیم:
شاه نعمت الله:
شاه نعمت‌الله ولی (نام کامل: نعمت الله بن عبداللََّه بن محمد بن عبداللََّه بن کمال الدین یحیی کوهبنانی کرمانی) ملقب به نورالدین و متخلص به سید و معروف به شاه نعمهاللََّه ولی (۷۳۱-۷۳۰)-(۸۳۲-۸۳۴) (هجری قمری)، حکیم، صوفی و عارف بزرگ ایران بود.
شاه نعمت‌الله از اقطاب و عرفای سدهٔ هشتم و نهم هجری است که طریقتی جدید در تصوف ایجاد کرد و در طریقت و تصوف مقامی بلند داشته است و پیروان سایر طریقت‌ها را نیز تحت تأثیر خود قرار داد، او از جمله حکما و شعرا و بزرگان تصوف ایران و مؤسس طریقت صوفیان نعمت‌اللهی است.
تاریخ خوسف:
اگر بخواهیم از یک جنبه عامی و تاریخی به موضوع جلوس شاه نعمت الله در خوسف نگاهی بیندازیم باید به این موضوع توجه کنیم که بسیاری از اهالی و بزرگان روستا بر این باورند که قدمت روستا به بیش از ۱۵ قرن قبل برمیگردد و وجود قبرستانی که امواتش رو به بیت المقدس خاک شده اند شاید گواه این موضوع باشد. اگرجه صحت و سقم این موضوع به بررسی دقیق تاریخی و تطابق تاریخی نیازمند است.
محل قرارگیری تپه:
تپه در مکانی قرار دارد که در گذشته ای نه چندان دور منزل مرحوم سیدطاهر رضوی خوسفی (معروف به سیدطاها) در آن قرار داشت. این مکان مشرف به یکی از محورهای مواصلاتی روستا از کوهبنان و روستاهای مجاور است. با توجه به روایات موجود که شاه نعمت الله اصالتا کوهبنانی و کرمانی بوده می تواند این موضوع (یعنی جلوس و حضور شاه نعمت الله در خوسف) را تا حدی تایید و تصدیق کرد.
از نگاه دیگر و با روایتی که پدران ما از این تپه دارند این نکته جالب توجه است که تپه شه نعمت الله به محل قدیمی مسجد ابوالفضل نیز مشرف بوده است. بسیاری از ما می دانیم که در زمان ساخت مساجد چند موضوع همیشه مورد توجه قرار میگیرد. ۱- مساجد عمدتا در محلی ساخته می شود که به زعم اهالی روستاها مقدس تر و یا دارای وجه تسمیه باشد. از طرفی مسجد ابوالفضل تقریبا در وسط روستا قرار گرفته است و در جایگاهی بود که محور اصلی تردد اهالی نام گرفته است. ۲- در کنار بنای اصلی مسجد ابوالفضل، حمام نیز بنا شده است (این حمام در سال های اخیر بدون استفاده مانده است و اخیرا به طور کامل تخریب شد). ۳- از طرف دیگر قلعه اصلی خوسف نیز در مکانی قرار گرفته است که به جاده ورودی روستا و نیز رفت و آمدها کاملا مشرف بوده است.
بنابراین اگر تکه های این پازل را در کنار هم قرار دهیم می توانیم به صحت این موضوع پی ببریم. یعنی قرارگیری تپه شه نعمت الله در کنار مسجد، حمام و نیز محل رفت و آمد اهالی و محور اصلی رفت و آمد بین روستاها.
باورها:
گذشتگان بر این باور بودند که شه نعمت الله ولی از این روستا گذر کرده است و در این مکان نیز حضور داشته است. به همین علت و به واسطه قداست ایجاد شده، این مکان در گذشته محلی دفن اطفال و نوزادانی بوده است که از گزند بیماری و مریضی در امان نمانده بودند.
آنچه در این نوشتار بدان پرداختیم عمدتا بر اساس نقل قول ها و خاطراتی است که توسط بزرگان و پیران روستا روستا نقل شده است و بررسی دقیق تر و نیز تایید صحت این اطلاعات به تحقیق و نیز ارزیابی دقیق تاریخ منطقه نیازمند است.
بدون دیدگاه